ای وطن سمتينه گئدن کروانلار،
مندن ده بير سلام ائللره وئرين.
قارانقوش مثاللی، خوشبخت اينسانلار،
باهارين مژده سين گوللره وئرين.
ميرهدايت حصاری
بؤيوک اينسان، قدرتلی عاليم اوستاد ميرهدايت حصاری نين نورلو خاطره سينی احتراملا ياد ائديريک!
(2012-1929)
گيريش
ائله بيل کی دونندی … دوقتور ميرهدايت حصاری 2012- جی ايل فورار آيينين 6- سيندا، ساعات 2050 راده لرينده تهراندا سسيز- سميرسيز، اورکلریی آجيدان نيسگيل و حوزونله ابديته قووشدو. بوگون دونيا شؤهرتلی عاليمين آراميزدان گئتمه سينين ايل دؤنومو عرفه سينده ييک.
دئييرلرکی، اينسانين ايکی عؤمرو وار: بيری اينسانين حياتدا فيزيکی وار اولدوغو بير مدت دير کی، بونو هه ره ميز عؤمور وفا ائتديگی قدر ياشاييريق. آمما اينسانين ايکينجی عؤمورو داها اوزون مدتلی و قاليجی دير، چونکی اينسان حياتدان کؤچوب گئتسه ده اونون عمللری، گؤردوگی خيرخواه ايشلر اونو داييم ياشادار. صحبت قلم- سؤز اوستالاريندان گئديرسه، اونلارين قويوب گئتديگی اثرلر اونلاری ابدی ياشاردار، نسيلدن- نسيله کئچره ک ميللی- مدنی ارثيميزی داها دا زنگينلشديره ر. استعدادلی خالقيميزين يئتيرديگی بير بئله دايما ياشار اديب لريميزدن بيری ده اوستاد دوقتور ميرهدايت حصاری دير. آذربايجان ادبی عالمی نين پارلاق اولدوزلاريندان بيری ساييلان، دوقتور ميرهدايت حصاری کئچمه- کئچلی عؤمور يولو، زنگين فعاليتی ايله، آذربايجان ميللتی نين حسن- رغبتين قازانان عاليملردن دير کی، ابديته قووشسادا قويوب گئتميش اولدوغو مدنی ارث اونو ابدی ياشادير.
اوستادحصاری حياتدا گؤرکملی حربيچی اولموشدور و عين زاماندا کؤنلونو سؤزونو- قلمين سحرينه وئره ره ک مشهور بير شاعير، يازيچی، تدقيقاتچی کيمی تانينميش، ژورناليست، فولکلورشناس و تورکولوق کيمی ده فعاليتده اولموشدور. گؤرکملی اديبين 30 جيلده قدر اثری چاپ اولونموش، 30 جيلددن آرتيق هله گون اوزو گؤرمه ميش کيتابلاری، 2250- دن آرتيق فرهنگی، ايجتماعی، علمی مقاله لری و تدقيقات اثرلری زنگين فعاليتی نين ثبوتودور.
ايسترديم کی، عؤمور بويو قارانليقلار ايچينده، ظولمات قوينوندا ياشايان و ظولمته باش ايمه ين، دردی سئوينجيندن داها چوخ اولان دوقتور ميرهدايت حصاری نين اؤلومونون ايل دؤنومو مناسبتی ايله باغلی خاطره لريمی قلمه آلماقلا نئچه ضرورت دوغوران و اونودولماز مقامی دا وورغولاميش اولام. بيرينجی، اوستاد حصاری نين اولو روحونا حؤرمت؛ ايکينجیسی اوستادين حؤرمتلی عايله سينه و آذربايجان خالقينا احتراميمی گؤسترمک؛ اوچونجو، اينسانی و ميللی بورجومو يئرينه يئتيرمکله روحومون راحاتليق تاپماسيدير.
ايلک تانيشليق
اوستادميرهدايت حصاری ايله هم يئرلی اولدوغوموز اوچون يالنيز اونون آديله کهريز يئکن- دن تانيشيديم. [کهريز يئکن مرنده باغلی اولان بير قصبه دير و اطرافيندا 18 کند يئرلشير] اورمو شهرينه کؤچندن سونرا دا، يئکنلی لرين چوخوندان او جمله دن ميرغلامعلی بهادری- دن [کهريز يئکن آيدينلاريندان بيری ايدی] ميرهدايت حصاری حاققيندا گؤزل سؤزلر ائشيدميش ايديم.
«بيرعسگرين خاطره لری» آدلی کتابی يازارکن دونيايا گؤز آچديغيم کهريز يئکن قصبه سيندن اطرافلی معلوماتيم يوخودور، چونکی اوشاق چاغلاریندان بری اورمو شهرينه کؤچموشدوک. ايسوچده ياشاديغيم زامان «آذربايجان فولکولورو و يئکانات منوقرافيسی» آدلی سانباللی بير کيتابين ايشيق اوزو گؤرمه سيندن خبردار اولموشدوم و بو کيتابين يازاری ميرهدايت حصاری ايدی. اوستاد محمدعلی فرزانه ده، ايسوچده اولدوغو عرفه ده اوستاد حصاری دان گؤزل سؤزلر سؤيله ميشدی.
نهايت، قيسا مدت دن سونرا اوستاد حصاری نين تلفون نمره سينی الده ائديب و ايلک دفعه تهرانداکی ائوينه زنگ ائتديم. … تانيشليق وئره رکن اونون حاققيندا اوشاق چاغلاريندان خوش سؤزلر ائشيديگيمی، اونونلا غرور دويدوغومو دئديم و هم يئرليميز ميرغلامعلی بهادری نی رحمتله آناراق باشقا منيم اوچون ديرلی اولان خاطره لری اونونلا بؤلوشدوم.
بو فرصتده کتابيم اؤزرينده اوستادا بيلگی وئريب و «آذربايجان فلکولورو و يئکانات منوقرافيسی» آدلی کيتابی گؤنده رمه يی خواهش ائتديم. اوستادحصاری سئوينه ره ک منی آلقيشلاييب بئله دئدی: «سيزی تانيماقدان چوخ شاد اولدوم، گؤزوم اوسته! عنوانيزی يازين، بو تئزليکده ايستديگينيز کيتابی سيزه پست ائده ره م. …. » ائله جه ده اولدو، بو اثر «گونش سيز گونلر» آدلی شعير ديوانی ايله پست واسطه سيله ايسوچده ائليمه چاتدی و ايستديگيم کيمی واختيندا فايدالانديم. بئله ليکله صميمی علاقه و ايلگی لريميز گونو- گوندن داها سيخلاشدی. 2001-6-28 تاريخينده کيتابلارين اليمه چاتماسينی بيلديره ره ک اونا بير مکتوبدا بئله يازديم: «عزيز اوستاد، ساغ اولاسينيز، کيتابينيزی اوخويارکن سانکی اوشاق چاغلارينا دؤنوب و اؤزومو کهريز يئکن ده حيس ائتديم!» …
ايلک گؤروش
«وارليغين سسی» امکداشلاريميزلا بئله قرارا گلديک کی، اوستاد ميرهدايت حصاری نی ايسوچه دعوت ائديب و 75 ايلليک يوبيلئينی مالمو شهرينده قيد ائده ک.
نوبتی تلفون صحبتيميزده [30-7-2005] اوستادا فيکيريميزی سؤيله يه ره ک اونو مالمويا دعوت ائتديک و اوستادين راضيليغين الده ائتديک. دعوتنامه اوچون قانونی ايشلر واختيندا يئرينه يئتيريلدی و اوستاد 28-8-2005 تهراندان، کوپنهاک- ين هاوا ليمانينا اوچدو. ائله همن بازار گونو واختيندا امکداشيميز يعقوب شامخی بيگ و من اونون مينيک ماشينی ايله کوپنهاک شهری نين [Kastrup] هاوا ليمانينا آنا وطندن گلن ديرلی قوناغيميزی قارشيلاماغا گئتديک… صبيرسيزليکله گؤزله ييرديک، آخشام چاغی ايدی، گونون ايشيغی افقلرده پارلايارکن نهايت کی، تهراندان گلن اوچاق يئره اندی. نئچه دقيقه سونرا سالونون چيخيش قاپيسيندا جمعيتين ازدهامی ايچرسينده اوجا بويلو و خوش سيمالی اوستادحصاری نی گؤردوک، او گؤزلمه سالونونا وارماقدا ايدی. يعقوب بيگ ايله بيرگه ايرلی گئديب بير دسته چيچکله اوستادی بير عزيزيميز کيمی قارشيلاديق. اوستاد هيجانلی و بير آز يورغون گؤرونسه ده، سئوينجيدن اوزو گولوردو و قئوراق گؤرونوردو. البته کی، هيجان و يورغونلوق دوغوران بو آنلار تصادفی دئييلدی، چونکی اوزون ايللر ائليندن- اوباسيندان سورگون دوشن، قوربت چيليک حياتی سورن وطنداشلاری ايله اونون گؤروشو رئاللاشميشدی.
گؤرکملی عالمين اولدوقجا تميز و صاف دويغوسو بيزه ده اؤز تاثيرينی بوراخدی. بئله ليکله، کئف- احوال توتاندان سونرا يعقوب بگين منيک ماشينی ايله هاواليمانيندان مالمويا دوغرو يوللاندپيق. تخمينا ياريم ساعاتدان Drittninggatan 2 خپابانيندا يئرلشن ائويميزه چيخديق، ائوده ده حيات يولداشيم سونا خانيم گول- چيچکله قوناغيميزی قارشيلاييب «خوش گلميسينيز!» دئديلر.
اوستاد حصاری 30 گون قوناغيميز اولدو. بو مدت ده «Skåne » رايونونون مرکزی ساييلان و آوروپادا، پارک لار شهری کيمی معروف اولان مالمو شهری نين مؤزه لرينی، تاريخی يئرلرينی هابئله کوپنهاک داکی بعضی تاريخی يئرلری و او، جمله دن «سو پريسی» هيکلينی، پارلمنت بيناسينی، شهر بلدييه بيناسينی ياخيندان گؤردوک. بو فرصتده ديرلی قوناغيميز يازميش اولدوغوم «بير عسگرين خاطيره لری» آدلی کيتابيمين معين بؤلوم لرینی ده ماراق و حوسله رداکتا ائتدی. کتابين اؤن سؤزونده تشککورومو «ميرحبيب اوغلو» آدينا بيلديرميشم. [«ميرحبيب» اوستادين آتاسی دير.]
اوستاد حصاری ايسوچده اولان عرفه ده کانادانين ونکور شهريندن ياييلان «اودلار يوردو راديوسونون مدير مسئولو عليرضا ميانالی … » تلفون ائديب اوستاد ميرهدايت حصاری نين اؤزو ايله دانيشدی. او اوستادين يازديغی شعيرلريندن بير نئچه سينی اؤز سسی ايله اوخوماسينی تکليف ائتدی و قوجامان شاعيرين جانلی سسیله يازيلميش لنت لرين آرخيوده قورونوب ساخلانماغينی بيلديردی. اوستاد ماراقلا «من کيمم» و … شعيرلرينی اوخوماقلا عليرضا بئين ايستگين يئرينه يئتيردی.
سينه سی زمانه نين و تاريخين يارالاری ايله دولو اولان بؤيوک اديب ميرهدايت اوره ک سفره سینی آچيلميشدی و اطرافلی صحبت لری هاميميزا دريندن تاثير بوراخيردی. آذربايجان تورکلری نين باشينا گلن تاريخی حادثه لر و خالقين مظلوميتی اونو دريندن کدرلنديريردی. آمما ميللتيميزين مدنی يوللارلا ميللی آزادليغينا قووشماسينا بوتون وارليغی ايله اينانيردی! اونون محبتی يئکاناتا توکنمز ايدی و بو موضودا يازديغی شعيردن بير بند آشاغيدا تقديم اولونور:
باهار فصلی داغلار لاله آچاندا،
گول سونبول آختارسان يکاناتدادير.
يال- ياماجلار، آل ياشيلا باتاندا،
سوسن- گول آختارسان يکاناتدادير. …
اوستاديميز يئکنلی لر حاققيندا بئله دئييردی: « دئييرلر کی، بيرگون اسکندر ذوالقدر ظولمت دونياسيندا يول گئدرکن قارانليقدا بير آداما توققوشور. آدام دؤنوب ياواش اولوب يولونا باخماسينی دئيير. اسکندر سوروشورکی: «سن کيم سن؟ بو ظولماتا نئجه گلميسن؟» آدام جواب وئرير: «من يئکنلی يم!» بورادا اسکندر تعجوبله نير … اوستادين بو مثالی گئتيرمکده منظورو بويودورکی، يئکنلی لر مودريک، زکی، صداقتلی، جسارتلی اينسالارديرکی، دونيانين هرهاراسيندا اولورسا اولسون موفق بير اينسان کيمی وارديرلار … عين اوستادين اؤزو کيمی …
اديبين 75 ايلليک يؤبيلئيی
Text Box: ديرلی اوستاد ميرهدايت حصاری نين 75 ايلليک يؤبيلئيی طنطنه لی شکيلده 2005 جی ايل سپتامبر آيی نين اونوندا مالمو شهرينده [Olof Palmes plats 1 Nobeltorget, folkets hus] قيد اولدوندو.
او گونو چوخ گؤزل خاطيرلاييرام … آوروپانين باشقا اؤلکه لريندن و ايسوچين آيری- آيری شهرلريندن گلن آذربايجانلی سويداشلاريميز آدی يوخاريدا چکيلن مکانا توپلاناراق اوستادی صبيرسيزليکله گؤزله ييرديلر. سالونون گيريشينده ساغ طرفده اوستاد حصاری نين چئشيتلی اثرلری ماسا اؤزه رينه قويولموش، ديواردا اولان گنج ياشلاريندان بو گونه قدر سئچيلميش شکيللری آسيلميش، هر طرف گول- چيچکله قرق اولموشدو، بير سؤزله سالون ذوق ايله بزه ديلميشدی. بير نئچه دقيقه دن سونرا اوستادی گئتيرن ماشين بينانين قارشيسيندا داياندی و اوستاد حصاری، اوستاد محمدعلی فرزانه، مهندس بؤيوک رسول اوغلو ايله بيرگه «وارليغين سسی» امکداشلاری طرفيندن قارشيلاناراق، بينانين يوخاری مرتبه سينه چيخديلار. سالونا گيره رکن ايشتراکچيلار آياغا قالخيب صميمی دويغولاری ايله ال چالاراق يوبيلئيین صاحبينی و يانداشلارينی آلقيشلاديرلار. تدبير آپاريجيلاری گلناره ممد اووا و ميرصادق هاشمی تريبون آرخاسيندا اوستادا «خوش گلدين» دئييب تبريک ائتدیلر. بئله ليکله تدبير آچيق اعلان ائديلدی. او گئجه ده بيزيم گول بالالاريميز- دا فعال ايشتيراک ائتديلر: سهند نبی اوغلو، ائميل مبارکی و نيگار مبارکی- نين چيخيشلاری هاميميزی فرحلنديردی. آشاغيدا اولانلارين اوخودوقلاری شعيرلری سيزه تقديم ائديريک:
Text Box:
سهند نبی اوغلو
شاعر،ممد آرازين،«آذربايجان يوردوم منيم» شعيريندن بير نئچه بند اوخودو:
قايالاردا بيتن چيچک،
چيچکليکده بير قايا تک،
اولدوزلارا سس دوشه جک:
آذربايجان، يوردوم منيم!
قارتاللاری اود قاناتلی،
اوغوللاری شيمشک آدلی،
آنا وطن – کائنات دی،
آذربايجان، يوردوم منيم!
دوستدان اوجا زيروه زيروه وارمی؟
سؤزدن شيرين مئيوه وارمی؟
بوندان گؤزل تؤحفه وارمی-
آذربايجان، يوردوم منيم!
Text Box:
ائميل مبارکی قارمونونو سينه-سينه باساراق مهارتله ايکی آذربايجان ماهنيسينی گؤزل شکيلده ايفاء ائتمکله مراسيمه يئنی بير احوال- روحيه بخش ائتدی.
Text Box:
نيگار مبارکی شاعير، زينال جبارزاده نين « يوردوموزا آرخاييق» شعيريندن بير نئچه بند اوخودو:
آنا يوردون قوجاغيندا،
بؤی آتيريق آزاد، شن.
بسلر بيزی، سسلر بيزی،
خوش گونلره بو وطن.
قوی ماهنيميز هر طرفی،
آغيز- آغيز دولاشسين.
قوی سسيميز کئچيلمه ين،
مئشه کئچسين، داغ آشسين.
يوردوموزا بيز آرخاييق،
قورخوموز يوخ داوادان.
صلح وار اولسون، باهار اولسون،
يئر اوزونده هر زامان!
بو سطيرلرين مؤليفی، «وارليغين سسی» درگيسی نين امکداشلاری آديندان اوستاد حصاری نين دؤرد مصراليق «آنايوردوم آذربايجان» آدلی شعيری ايله مجلسين سبب کارينی صميمی تبريک ائتدی و اوره ک سؤزلرينی ايفاده ائتدی. سونرا اوستاد ميرهدايت حصاری آلقيشلارلا صحنه يه گلرکن اونون اوچون آيريلميش اؤزه ل يئرده اوتوردو. بئله ليکله اديبيميزه حصر اولونموش سؤزو، موسيقیلی، تبريکلی يؤبيلئيی تدبيريميز باشلاندی. او اونودولماز گئجه ده باشقا ديرلی قلم اوستالاريميزين، ضياليلاريميزين، و آدی سيره وی سويداشلاريميزين بيری- بيريندن ماراقلی، مضمونلو چيخيشلارينی دينله ديک، بيرليکده هوزونلنديک، بيرليکده سئوينديک. آشاغيدا چيخيشلاری خلاصه شکيلده سيزه تقديم ائديريک.
اوستاد فرزانه نين چيخيشيندان:
… اؤز نوبم ده، لطف ائديب بو ادبی و فرهنگی اجلاسا قاتيلماغينيزا گؤره سيزلردن تشکور ائديرم.
منه بئله گليرکی، بيز هاميدان اؤنجه حؤرمتلی وطنداش آغا ميرموسی هاشمی يه، همت و قايغی گؤسترمه سينه، گؤرکملی يازيچی و آراشديريجی و آراشديريجی آغا ميرهدايت حصاری نی ايسوچه چاغيرماقدا و اوندان اوستون بو محتشم يوبيلئيی تدبيرينين تشکيل اولونماسينا گؤره اونا مينتدارليغيميزی بيلديرمک لازيم دير.
آذربايجانين بوگونکو دوروموندا هر بير ائلينه- يوردونا باغلی اولان، تاريخی وارليغی، ديلينی- فرهنگينی و بيرسؤزله مدنيتينی تانيماقدا و تانيتديرماقدا جان يانديران وطنداشين بورا گليشيندن سئوينير و بونونلا دريندن ايلگيله نيريک. بيز اونلارين سيمالاريندا، آنلاييشيلاريندا يارانان يئنيليکلری گؤرور و آدينا گووه نيريک. اونلارين فراصت، بيليک و ياراديجيليقيندا يارانان علمی آراشديرما باجاريغی دوشونجه و قلم سيناغی صاباحين يولونو دوزلتمکده خالقيميزا و يوردوموزا يئلکن اولاجاق و بو يئلکن شبهه سيز وطنيميزی و ائليميزی آيدين صاباحلارا چيخاراجاق.
من، ديرلی امکداشيميز حصاری نين خاراکتر ياراديجيليغی ايله ياخيندان ايلگی لنديغيم اوچون دييه بيليرم کی، بيزيم چاليشقان وطنداشلاريميز آراسيندا، حصاری سئچگين انسانلار سيراسيندا قيمتلنديريلن بيريسی دير. اوندا زامانلا ياناشماق، سسينی زامانين قاباقجيل سسينه قاتماقدا توکنمز انرژيسی و پوتنسيالا صاحيب اولدوغونا شاهد اولموشام. ياراديجيليغی چوخ ساحه لی اولسادا چوخ دا قيافه لی اولدو. اونون يکان (يئکن) بؤلگه سينه آراييب- داراييب توپلاديغی فولکلور نمونه لر بوگونه قدر آذربايجانين آيری- آيری بؤلگه لری ايله رابطه ده يازيلميش منوگرافیيالارين سيراسيندا هاميدان مفصل و مستند اثرلر ساييلير. …
گئجه ده فعال سويداشلاريميزدان آيدين حصارلی اوستاد حصاریی نين «اولماز» آدلی ششعيری و تهراندان گلن و اوستادين صميمی دوستلاريندان بيری ساييلان ضياليميز عزيز محسنی نين ديرلی تبريک مکتوبونو آلقيشلارلا اوخودو.
عزيز محسنی نين مکتوبو قيسا خلاصه سی:
… شاعر حصاری بو سؤزلری دئيه ندن سونرا بئله بير قناعته گليرکی، ائل لرين آزادليق زامانی چاتيبدير، بو ائل لر، بو خالق زنجيرلره باغلانان ديل لرينين زنجيرينی قيراجاقلار. زامان چاتيبدير و بو دا زامانين حؤکمودور!
“يئتيشيب ائل لرين آزادليق چاغی،
گلين”شوونيزمه” سون قوياق ايندی”
“قول لاردان زنجيری، ديل لردن باغی
واختی يئتيشيبدير، بيز قيراق ايندی”
اوستاد حصاری تواضعکار و نجابتلی بير اينسان دير، او، عؤمور بويو خالقی نين و ديلی نين آزادليغی اوغروندا يورولمادان چاليشيب و بوتون وارليغی ايله بونا اينانير. زامان چاتيب، او گون گله جک کی، بوخوولار، قاندال لار قيريلاجاق. اونون اؤز قان قارداشلاری حتا بوتون ازيلن، تاپدالانان، مظلوم اينسانلار، گونش رنگلی کؤينکلرينی گئييب، حياتلارينين باهاريندان کئچه جکلر.
من حؤرمتلی دوستوم و تواضعکار عاليم، شاعير و يازيچی اوچون جان ساغليعی آرزولاييرام. اونون گله جک نائليت لرينه امينم و اونون کيمی، او صفالی، آيدين گونلری بوتون اينسانلارا، خصوصی ايله، ايل لر بويو تاپدالانيلان، ديلی، منليگی ازيلن وطنداشلاريما اورکدن آرزولاييرام. …
بؤيوک بيگ رسول اوغلونون چيخيشيندان:
… ميرهدايت بيگ حصاری نين 75 ايلليک يؤبيلئينی تبريک دئييرم. بؤيوک زحمت لره قاتلاناراق بوگون مالمو دا بو مدنيت اوجاغيندا گؤرکملی يازيچيميزا بو مناسبتله تؤره ن حاضيرلايان دوستوم ميرموسی هاشمی و «وارليغين سسی» ژورنالی مسئوللارينا اؤز تشکور و مينتدارليغيمی ببلديريره م.
60 جيلدکيتاب مؤليفی و چئشيتلی مقاله لر يازان بؤيوک يازيچيميزين توپلومدا تانينان بير سيما اولدوغو اوچون واختينيزی آليب اونو تانيتماغا چاليشماياجاغام. هرکسين بيلديگی ديرلی اوستاديميز عؤمرونون ايلک چاغلاريندان باشلاياراق مختليف سياسی، ايجتماعی و ميللی- مدنی موضوعلاريندا اثرلر يازميش، ديرلی فيکيرلر اورتايا آتميشدير. «سومردن، آتروپاتينه» قدر مطبوعاتدا آرديجيل چيخان فيکيرلر ميللی تفکورون باريز نمونه سی کيمی اوستاد طرفيندن يازيلميش ديرلی بير اثردير. …
نهايت کی، سؤز اوستاد ميرهدايت حصاری جنابلارينا وئريلدی. گؤرکملی يازيچيميز قوناقلاری سالاملاياراق اؤزونو بو اينسانلارين آراسيندا گؤرمکدن شاد اولدوغونو دئييب هامييا تشککور ائتدی. هابئله اوزونو مؤليف -ه توتوب بو ايفاده نی ايشلتدی: «بو ايمکانی و فرصتی يارادانلارا خصوصيله دوستوم، قارداشيم و هم يئرليم ميرموسی هاشمی دن تشککور ائديرم. …
او چيخيشيندا آذربايجانليلارين کولتوره ل، ايجتماعی، مدنی، ايقتصادی و سياسی دوروملاری نين ايراندا آغير اولماسين وورغولادی و دئدی: «اوشاقلاريميز اوچون چوخ چاليشمالييق کی، اؤز آنا ديللرين و ميللی وارليغلارينی اونوتماسينلار. مدنی چاليشمالاريميزلا خالقيميزی عصرلربويو قرق اولدوغو يوخودان اويادماق بوگون ضروری خاراکتر داشايير» …
عبداله اميرهاشمی نين (جوانشير) چيخيشيندان:
«…. اوستاد ميرهدايت بيگ حصاری نين بوتون حيات و ياراديجيليغی باره ده دانيشماق ممكن دئييل. آمما بو گوزل انسانين خالقیميزين ياراتديغی ناغيل لار، لطيفه لر، افسانه لر باره ده آراشديرمالاری، مثل لر و عاشيق پوئزياسينين رنگارنگ صحيفه لرينده آراييب اوزه چيخارتمالاری آذربايجان كولتورونون انكشافيندا خصوصی يئری وار. بورادا ميرهدايت بيك حصاری نين خالقيميزين كئچديگی يول و باشينا گلديگی حادثه لری خصوصی دقتله خالق شفاهی ادبياتيميزدا ادبيات تاريخيميزه ادبی تنقيد شناسليق باره ده يئنی آدديملاردان ساييلير. بو آدديملاری جناب حصاری اؤززونه مخصوص وسواس و ديققتله ايزلميشدير…»
حسن انتظارجو- نين چيخيشيندان:
اوستاد حصاری، 75- جی آد گونوز مبارک اولسون! سيزه اورييمين ايچيندن گلن بير نئچه بيت شعير يازميشديم و بو گؤزل موناسبته گؤره، بئله اوخوماق ايسترديم:
عزيز اوستاد ميرهدايت حصاری،
قوتلاييريق بئله بارلی باهاری،
بيزه چوخدور بوگونون ايفتخاری،
سويداشلارسئويری سنين غيرتين.
خالقين ايچينده وار، قدير، قيمتين.
قلمين نور ساچيب آذربايجانا،
سانباللی اثرلر يايدين هريانا،
قرآن کيمی يول گؤسترير اينسانا،
اولمازداها فارسلار، تورکلری دانسين.
زنگين تاريخيميز، کؤلگه ده قالسين.
حصاری، حاصارسيز يازار سؤزونو،
ائللرينه سؤيلر، سؤزون دوزونو،
تورک ديلی دانانين، اويار گؤزونو.
حسن ام سئورم حاق سؤزو دييم.
آغ – قارانی سئچيب، دوزونو دييم.
ستار سئوگين:
ای آنا تورپاغيم! ای آذربايجان!
قوی آرتسين گون به گون شوکه تين سنين.
اصلان لار بئجه ره ن ايگيت لر دوغان،
ياييلسين عالمه شؤهره تين سنين.
…
(ميرهدايت حصاری نين يازميش اولدوغو شعيردن بير بندی دير)
«… زحمت چکيب اوزاق يوللاردان گلميسينيز، منده استهکلم دان گلميشم. بيز آرتيق بو سالونا عادت ائتميشيک. بو سالوندا، «وارليغين سسی» درگیسی نين ايکی بؤيوک و نهنگ امکداشی نين دوغوم گونون بيز کئچيرميشيک. بؤيوک اوستاديميز فرزانه بئيين ده ائله دوغوم گونو بورادا ايدی.
«وارليق» درگيسيندن صحبت گئدنده، بيزه ديل اؤيردن، بيزی بورا چاتديران سيزلر اولموسونوز، باشدا دوقتور هيئت اولوب. اجازه وئرين دوقتور جواد هيئت جنابلاری نين، اوستاد ميرهدايت حاققيندا يوبيلئيه گؤندرديگی يازينی اوخويوم:
بورادا دا بيزيم وارليغيميز اولان «وارليق» درگيسيندن الهام آلينميشدير، ائله اونا گؤره ده آغا هاشمی، مالمو شهرينده نشر اولان درگی لرينه بو يوکسک آنلام داشييان آدی سئچميش و «وارليغين سسی» قويموشلار.»
دوقتورجواد هيئت ين، مکتوبو (خلاصه):
دوقتور ميرهدايت حصاری باره ده بير نئچه سؤز:
آغا ميرهدايت حصاری اوزون ايللردير «وارليق» درگی سی نين گؤرکملی يازيچيسی و وارليق يازيچيلار هيئتی نين عضوو دور. او، عين زاماندا شاعير، محقق، فولکلور شناس و آذربايجان ساحه سينده تورکلوق دور. تاريخ و ادبياتيميز ساحه سينده آپارديغی آراشديرمالار و يازديغی مقاله لری «وارليق» درگيسی نين صحيفه لری نين به زه يی اولموش و اوخوجولاريميزين ماراغينی جلب ائتميشدير. حصاری بئين آراشديرما ساحه سی چوخ گنيش دير. او تورکجه و فارسجانين ديل و ادبياتينا دريندن بلد اولدوغو اوچون هر ايکی ديلده تحقيقات آپارير و اونودولموش ادبی اثرلری و تاريخی شخصيتلريميزی اوزه چيخاردير و بيزلری اونلارلا تانيش ائدير.
حصاری بيئی عين زاماندا گؤرکملی شاعيردير. اونون شعيرلری مضمون و محتوالی و دويغولودور. اوزون ايللردن بری «وارليغين» بوتون سايلاريندا اونون مقاله لری و شعيرلری درگی نين ان ماراقلی و فايدالی حيصه لرينی تشکيل ائتمکده دير.
اونون مقاله و شعيرلری باشقا درگی و قزت لرده ده چيخماقدادير. حصاری بيگ او قدر چاليشقان بير آراشديريجی و يازيچی دير کی، «وارليق» درگيسی اونون هامی مقاله و شعيرلرينی يايماغا کفايت ائتمير و بير چوخ درگی و قزت لرده ده اونون اثرلری نشر ائديلير. بونا باخماياراق دئيه بيله رم کی، حصاری بيگ «وارليق» درگی سی نين تمل پايالاريندان بيری دير.
حصاری بئين اوشاقليق حياتی چوخ چتين و محروميتله گئچميشدير. بو اوزدن او مدرسه تحصيلينی آپارا بيلمه ميش و چاليشاراق ائشيکده اوخويوب امتحان وئرميش و ليسه تحصيلينی ببيتيرندن سونرا اوردويا داخل اولموش و 30 ايل خدمت دن سونرا آلبای (سرهنگ) درجه سيله امکلی اولموشدور. اوندان سونرا داها چوخ فرهنگی ايشلرله مشغول اولموشدور. او، اوردودا ايکن لندن اونيورسيته لرينده مهندسليک ديپلومو آلميش و يوکسک حربی مکتبده معلم- اوستاد وظيفه لرينده چاليشميشدير. او آذربايجاندا باکی دؤولت اونيورسيتتی نين فخری دوقتورودور.
بوگون اونون 76 ياشی واردير. او، جولفادا آنادان اولموش، آمما اصلا يئکنلی دير. اونون اثرلری چوخ شاخه لی و سايلاری دا بير يازيچی نين عؤمرونه سيغماياجاق قدر چوخدور. بورادان ان موهوملرينی درج ائديريک. …»
روباب قزوينی:
«… بوگؤزل تدبير بوتون آذربايجانليلارا، خصوصيله بيز خارجده ياشايان آذربايجانليلار اوچون فخردير. بوناگؤره کی، عؤمور بويو خالقيميزين باش اوجاليغی و سعادتی اوغروندا قلم جبهه سينده سارسيلماز اراده ايله چاليشان دوقتور حصاری بئله آلقيشلارا لاييق دير. …»
شهناز شايسته:
«من آذربايجان قادينلار جمعيتی«سويل» طرفيندن اوستادين 75 – جی ايل دؤنومون تبريک ائدير و اونا جان ساغليغی و گله جک گونلرينده باشاريلار آرزيلاييرام. ساغ اولون»
ماری انتظارجو:
قيزيل دان قيمتلی، سرای دان اوجا
هر جوان دان جوان ، دونيادان قوجا
چؤرک ده ن مقدس، شکرده ن شيرين
آذربايجان ديلی دير، آنا ديليم.
خليل رضا
«… منده بو گؤزل فرصت دن فايدالانييب، گورکملی عاليم، مهربان اينسان، اوستاد حصارينی بو مناسبته گؤره اورکدن تبريک ائديرم، اونا اوزون عؤمور و ايشلرينده بؤيوک باشاريلار آرزولاييرام.»
جبار ستاراوغلو:
«… بومجلس منی نئچه ايل اؤنجه توتولموش گؤرکملی عاليميميز، دوقتور محمدعلی فرزانه- نين 75- ايلليک يوبيلئینی خاطيرلاتدی و چوخ موتلويام کی، يئنه ده، ايسوچين مالمو شهرينده عين مکاندا بير باشقا عاليميميزين ، يعنی سايين اوستاد ميرهدايت حصاری جنابلازی نين 75- ايلليک يوبيلئينه شاهد اولورام. بو گؤزل مناسيبته گؤره ، اوستادی تبريک ائديب و اولو تانريدان اونا، اوزون عؤمور و جان ساغليغی آرزی ائديرم. …»
عيوض مدبر:
«سئوينديريجی و غرور ياراديجی آندير، اوستاد ميرهدايت حصاری نين بو محتشم يوبيلئنده ايشتراک ائتمک. و بونا گؤره ده بو تريبونا آرخاسيندا دورماقدان اؤزومه غرور دويورام. شوبهه سيز، اوستاديميزين يازيلاری و ياراديجيليغی ميللتيميزين يولونا ايشيق ساچيب، بو گونکو و گله جک نسيللرين تورک، آزاد و ميللی روحونون گليشمه سينده يوکسک رول اويناياجاق. …»
داداش اصلان زاده:
«اوستاد حصاری نين ديرلی و دولغون اثرلرينه گلديکده، اونودولمايان اثرلری و چکديگی زحمت لر خالقيميزين اويانيش دؤنمينده بؤيوک و مثبت رولو اولوب و اولاجاق دير. من عاليملريميزی، قهرمان يازيچیلاريميزی بئله بير طنطنه لی تؤرن لرده گؤردوگومده سئوينج و هيجانا قاپسانيرام…
نئچه ايل بوندان اول عزيز اوستاد فرزانه نين ده 75- جی ايل دؤنومو مراسيمی، ميرموسی هاشمی بئين دعوتی ايله «وارليق» جمعيتی طرفيندن ائله بو سالوندا توتولموشدور. اوستاد فرزانه ايندی ده بو سالوندا حضوری واردير.
من بير نئچه سطر شعيرايله حضورونوزدان تريبونانی ترک ائده جه گم:
چوخدان دير اوزونه حسرت قالديغيم،
دوغما قارداشيمدان آرالييام من.
قوی دوست دا بيلسين، دوشمن ده بيلسين،
هله اؤلمه ميشم، يارالييام من.
هاردا آلنی آچيق اينسان گؤرسه نير،
هاردا مکتب دن چوخ زندان گؤرسه نير،
بيلين اورالييام، اورالييام من.
چوخدان دير توی- بايرام گؤرمه ييب بابام،
خرمنده اؤزگه اوچون ايش گؤرور آتام،
ستارخان دير بابام، بابک دير آتام،
ايندی بيلدين می، هارالييام من؟»
Text Box: گونئی آذربايجاندان سئل کيمی آخيب گلن سويداشلاريميزين تبريک مکتوبلاری، آيدين حاصارلی طرفيندن بير- بير اوخونماسی بوتون ايشتراکچيلاردا، خصوصا اوستاد حصاری ده گؤزل بير احوال- روحيه ياراتماسينين ياخيندان شاهدی اولدوق. سون آنلاردا آپاريجيلارطرفيندن مراسمين سوريزلری آچيقلاندی.
اؤنجه، ماری انتظارجو طرفيندن کيتاب شکلينده حاضيرلانان گؤزل بير آغ تورتو (کئک) موسيقی ايله سالونا گئتيريلدی. سالونداکی گول بالالاريميز نيگار، ائميل و سهند اللرينده کی گول دسته لرينی اوستادا تقديم ائتديلر و گئجه نين سبب کاری- دا تورتو قوناقلارين محکم آلقيشلاری ايله کسدی. آردينجا بو ايکی سمانه و قارداشی
ميرهدايت حصاری
سينا – بو ايکی گنجين گؤزل آذربايجان رقص لری سالونا داها گؤزل شنليک روحو بخش ائتدی.
مراسيمين سونوندا، «وارليغين سسی» درگيسی نين تقديرنامه سی ايشتراکچيلارين آلقيشی ايله اوستاد ميرهدايت حصاری طرفيندن امک صرف ائدن يعقوب شامخی، گلنارا ممد اوا و ميرصادق هاشمی- يه تقديم اولوندو. عموميتله سويداشلاريميز گؤزل تدبيری حياتا کئچيره ن «وارليغين سسی» درگيسی امکداشلارينا صميمی تشککور بيلديرمک لرين ده بورادا خاطيرلامالييام.
تدبيرده ايشتراک ائدن بولغارستان تورکلری نين درنک باشقانی«خالد عثمان» اوستادين ياراديجيليق فعاليتينی دويارکن مؤليف دن بونو سوروشدو: «بئله بيرگؤرکملی عاليم نئجه بس دونيا سويه سينده تانينمايب ؟ …
تشککور مکتوبو
«عزيز دوستوم حؤرمتلی رداکتور آغا ميرموسی هاشمی جنابلاری!
درگينيزين بوتونلوکله منه حصر ائتديگينيز 10- جی سايینی انترنت دن آلديم و نهايت درجه سئوينيب، ماراقلانديم. کئچن ايل منيم آنادان اولماغيمين 75 ايلليگی مناسبتينه گؤره، سيزين تدبيريز ايله کئچيريلن طنطنعه لی مراسيمی برپا ائديب و اونو ابديلشديرمک اوچون درگينيزين اؤزه ل سايينی منه اتحاف ائتديگينيزه گؤره مينتدارليغيمی بيلديريرم. او تؤرنده زحمت چکن «وارليغين سسی» درگيسی نين رداکسيا عضولری و باشقا امکداشلارينيزدان صميم- قلب ايله تشککور ائتمه گی اؤزومه بورج بيليره م.
اؤنجه سيزين حيات يولداشينيز صونا خانيمدان بير آی منی اؤز ائوينيزده عايله نيزين بير عضوی کيمی قبول ائتديگينيزه گؤره شوکرانلاريمی بيلديريره م. سونرا يوبلئين آپاريجیلاری؛ گلناره خانيم ممداوا و ميرصادق هاشمی و امکداشلارينيز اولان يعقوب بئی شامخی و عايله سی و آغا ممد مبارکی و کيچيک اوغلو اميل و قيزی نيگار خانيم و سيزين ايستکلی نوه نيز سهند و تؤرنده هنر گؤسترن سمانه خانيم و قارداشی و نروژدن گلن ابراهيم جنابلاری و ساير زحمت چکن لردن و هابئله او بيری قيزلارينيزدان و نبی بئيدن تشککور ائديب هامينيزا جان ساغليغی و ياخشی گونلر آرزولاييرام.
بونودا آرتيريم کی، تؤرندن گؤتورولن C D – يه بيرده باخديم، بؤيوک آغا نين [رسول اوغلو] دانيشيغيندا بيرده باخديقدا تعجوبله گؤردوم کی، سؤزلری تماميله منيم باره مده دير بئله ليکله يالنيز جوانشير بئيين[عبداله اميرهاشمی] سؤزلری قلمدن دوشموشدور، او اصلاح اولورسا هر شئی يئرينده اولار. ساغ اولون.»
ميرهدايت حصاری، 10-4-2006 تهران
سون
اوستاد ميرهدايت حصاری ايله سون تلفون علاقميز 2012- جی ايلين ژانوار آينين اوچونده ايدی، دئمک وفاتيندان 33 گون اؤنجه، اونون يای موسمينده ايسوچه قوناق گلمه سينی تکليف ائتديک، اوستاد: «قسمت اولورسا گله ره م!» دئدی. تاسفله ايکينجی گؤروش قسمت اولمادی!
بيرگون هر زامانکی کيمی ائميل ده کی مکتوبلاری گؤززدن کئچيره رکن حؤرمتلی ميرمفيد … آديله ائميل گؤزومه چارپدی و عزيز شاعيريميز فريدون تيموری بئين آشاغيداکی مصرالارين اوخويارکن آجی خبر اورگيمی دريندن سارسيلتدی و بير آن سوسدوم. بو خبر اوستاد ميرهدايت حصاری نين گؤزله نيلمز اؤلومی ايله باغلی ايدی.
Text Box: بیرخبر یئتیشدی وای آلله- آلله
اسدی اوره ییمین تئلی داماری
داهی بیر اینسانین اولدوزو آخدی
آنجاخ قایتاران یوخ بئله آخاری
“میرهیدایت” یئری بیر مزار ده ییل
قلمنن قورویوبدی بورجی”حصاری”
وارلیق وارسا او وارلیقدان آد آلار
هم یئکانات تاریخینده ن ویقاری
فریدون تیموری
اوستاد ميرهدايت حصاری
بو آجی اؤلومه هله اينانا بيلمه ديگيمه گؤره، ميرمفيدجنابلارينا جواب يازيب بيرداها موضونو سوروشدوم. ائله همن آنلار تبريزده، ايکی دوستوما تلفون آچييب، اونلاردان دا قضييه نين صحتين سوروشدوم. بيرآز سونرا ميرمفيد بئله جواب وئردی: « آجی خبری وئرمک چوخ چتيندی منی باغيشلياسينيز. بلی، اوستاد بهمنين 17سی آخشام ساعات 20.50 ده دونياسينی دييشيب، بو آغير ايتگينی سيزه و بوتون اهل- قلم و ادبياتچيلارا باش ساغليغی دييرم!»
باشقا دوستلاردا آجی خبری تصديق ائتديلر. سونرا اوستادين ديرلی قارداشی فريدون حصاری نين تلفون نمره سينی الده ائديب و ايلک اؤنجه اونا و اوستاد ميرهدايت حصاری نين حيات يولداشی گؤهر خانيما باش ساغليغی وئره ر کن، بونلاری دئديلر: «حئيف ائليميزدن گئتدی!… بونودا علاوه ائتديلرکی، او، ايسوچ سفريندن نهايت راضی دؤنموشدو، هرزامان سيزلرين محبتين خاطيرلاردی!
ميرهدايت حصاری نين آجی اؤلوم خبری دونيانين هرطرفينده ياشايان آذربايجانليلارين مديالاريندا سسلندی و باش ساغليغلاری ايله بيرگه اونون حاققيندا اطرافلی بيلگيلر ياييلدی. خالقينا و اؤلکه سينه باغلی اولان، آلچاق کؤنوللو، خيرخواه و نجيب اوستادين حاققيندا آرتيق معلومات ايسته ينلر، «وارليغين سسی» نين 10- جو ساينی درگيميزين انترنت سيته سی اولان varliginsesi.com – دا ايزله يه بيلرلر.
اميد ائديريک کی، حصاری عايله سی و ميرهدايت حصاری نی سئونلر، اوستادين ايشيق اوزو گورمه ين اثرلرينی چاپ ائتمکله اوغورلو آدديملار آتيب مرحوم اديبيميزين قالان اثرلرینين ده تاريخيميزده ابديلشمه سينه اؤز تحفه لرينی وئرميش اولسونلار!.
دوقتور ميرهدايت حصاری آذربايجان جغرافياسيندان خارجده، بوتون تورک دونياسينا خدمت ائدن و تانينميش بير عاليم ايدی. اونون 450 مقاله سی آذربايجان و قشقائی شاعيرلری باره ده «آنکارا» بؤيوک ادبيات پروژه سينه گؤندريلميشدير. گؤرکملی عاليمين خاطيره سی ابدی و يولونو، ايزينی سئونلره الهام قايناغی اولسون. اونون اولو روحونا رحمت لر و شفقت لر ديله ييريک!!
ميرموسی هاشمی،
مالمو 20 يانوار 2013